Từ khi còn là một bào thai trong bụng mẹ cho đến khi trưởng thành, trẻ em lớn lên và phát triển qua 6 thời kỳ. Mỗi thời kỳ có những đặc điểm sinh lý và bệnh lý khác nhau. Vì vậy cần nhận biết được các đặc điểm đó để có biện pháp chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục thích hợp.
Nắm vững các giai đoạn phát triển của cơ thể trẻ sơ sinh, mẹ sẽ dễ dàng chọn sữa gì tốt cho trẻ sơ sinh, sữa gì tốt cho trẻ dậy thì,…Các mẹ cũng tham khảo bài viết dưới đây nhé!
Thời kỳ phát triển trong tử cung
– Bắt đầu từ lúc thụ thai đến lúc đẻ, giới hạn trung bình là 270 – 280 ngày. Đây là thời kỳ hình thành và phát triển thai nhi.
– Sự hình thành và phát triển đó hoàn toàn phụ thuộc vào người mẹ.
– Người mẹ ăn uống đầy đủ, không kiêng khem quá mức, lao động nhẹ, sinh hoạt điều độ, tinh thần thoải mái, tránh các bệnh nhiễm khuẩn… là tạo điều kiện thuận lợi cho thai nhi phát triển.
– Nếu trong thời kỳ có thai, nhất là trong 3 tháng đầu, người mẹ bị các bệnh nhiễm khuẩn, đặc biệt là nhiễm khuẩn do virus (như cúm, sốt phát ban…) có thể ảnh hưởng đến sự hình thành và phát triển thai nhi, dễ gây quái thai, dị tật, sảy thai, đẻ non,…
Do đó, muốn thai nhi phát triển tốt phải bảo vệ sức khỏe người mẹ có thai.
Thời kỳ sơ sinh
Đây là một thời kỳ vô cùng quan trọng trong sự phát triển của trẻ, ở giai đoạn này mẹ cần bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho trẻ, có thể bổ sung thêm từ sữa, nhưng các mẹ nên chọn sữa của những thương hiệu uy tín như Vinamilk nhé!
Đặc điểm:
– Kể từ lúc đẻ cho đến khi trẻ được 4 tuần.
– Đặc điểm sinh lý của quá trình này là sự thích nghi của trẻ đối với cuộc sống ngoài tử cung:
+ Trẻ bắt đầu thở bằng phổi, tiếng khóc chào đời cũng là hơi thở đầu tiên.
+ Vòng tuần hoàn chính thức hoật động.
+ Bộ máy tiêu hóa bắt đầu làm việc, trẻ biết bú, và tự tiêu hóa, hấp thụ sữa mẹ.
+ Các bộ phận khác cũng hoạt động theo chức năng nhưng chưa hoàn chỉnh, hệ thần kinh luôn bị ức chế nên trẻ ngủ suốt ngày.
+ cơ thể còn non nớt và yếu vì thế dễ bị bệnh .
– Trẻ dễ bị các bệnh nhiễm khuẩn, chủ yếu là nhiễm khuẩn da, rốn, phổi, tiêu hóa, nhiễm khuẩn máu. Bệnh diễn biến rất nặng và dễ gây tử vong. Chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ sơ sinh là khâu quan trọng nhất của người mẹ trong thời kỳ này.
Thời kỳ bú mẹ
– Tiếp theo thời kỳ sơ sinh cho đến khi trẻ được 12 tháng.
– Đặc điểm sinh lý của thời kỳ này là:
+ Trẻ lớn rất nhanh: đến cuối năm, cân nặng tăng gấp 3, chiều cao tăng gấp rưỡi lúc đẻ.
+ Nhu cầu dinh dưỡng cao, vì vậy cần bảo đảm cho trẻ bú mẹ, từ tháng thứ 5 trở đi, ngoài sữa mẹ cần phải cho trẻ ăn sam một cách hợp lý.
– Do cơ thể lớn nhanh, nhu cầu dinh dưỡng cao, mà bộ máy tiêu hóa hoạt động còn yếu, trẻ dễ bị các bệnh suy dinh dưỡng, còi xương, ỉa chảy, viêm phổi nếu nuôi dưỡng chăm sóc không tốt.
– Muốn trẻ ở lứa tuổi này phát triển tốt, khỏe mạnh cần bảo đảm cho trẻ bú mẹ và cho ăn thêm đúng cách.
Thời kỳ răng sữa
– Giới hạn thời kỳ này là từ 1 -7 tuổi (tuổi nhà trẻ và mẫu giáo).
– Trẻ phát triển nhanh về vận động và tinh thần: trẻ biết đi , chạy, leo trèo.
– Có thể tự phục vụ mình những việc đơn giản: xúc ăn bằng thìa, tự đi tất (vớ), mặc quần áo. Sáu tuổi trẻ có thể tập vẽ, tập viết, và có thể bắt đầu đi học lúc trẻ được 7 tuổi.
– Trẻ ham thích tìm hiểu môi trường chung quanh, thích tiếp xúc với bạn bè và người lớn. Dễ bắt chước, vì vậy những tác động xấu tốt đều ảnh hưởng đến tính tình, nhân cách của trẻ.
– Do tiếp xúc rộng rãi, trẻ dễ mắc các bệnh lây như: cúm, sởi, ho gà, bạch hầu, bại liệt, lao…đồng thời dễ mắc các bệnh dị ứng như hen, mẩn ngứa, viêm thận…
Chăm sóc giáo dục trẻ ở lứa tuổi này có ý nghĩa
quan trọng trong việc hình hành nhăn cách, tính tình của trẻ sau này.
Thời kỳ thiếu niên
Giới hạn từ 7 -15 tuổi (7-12 tuổi là thời kỳ học sinh nhỏ, 12 -15 tuổi là thời kỳ học sinh lớn hay thời kỳ trước dậy thì).
– Đặc điểm sinh lý thời kỳ này là:
+ Chức năng các bộ phận đã hoàn chỉnh, hệ thống cơ phát triển mạnh.
+ Phát triển nhanh về trí tuệ, tinh thần, tính khéo léo, sáng tạo.
+ Tâm sinh lý giới tính đã phát triển một cách rõ rệt.
+ Răng vĩnh viễn thay thế dần răng sữa.
– Trẻ dễ mắc các bệnh thấp tim và các bệnh do sai lầm về tư thế (gù, vẹo cột sống, cận thị, …)
Thời kỳ dậy thì
– Giới hạn của thời kỳ này không cố định, .tùy theo giới, đặc điểm cá biệt của từng trẻ và môi trường.
+ Con gái bắt đầu dậy thì lúc 9 -12 tuổi và kết thúc lúc 17-18 tuổi.
+ Con trai bắt đầu dậy thì lúc 10 -14 tuổi và kết thúc lúc 19-20 tuổi
– Đặc điểm sinh lý của thời kỳ này là :
+ Trẻ lớn nhanh.
+ Biến đổi nhiều về tâm sinh lý.
+ Hoạt động nội tiết, sinh dục chiếm ưu thế, chức năng sinh dục trưởng thành. Giáo dục giới tính ở lứa tuổi này rất quan trọng.
– Trẻ dễ mắc các bệnh rối loạn tâm thần và tim mạch. Các bệnh khác giống như người lớn.
Để hiểu rõ hơn về các thời kỳ phát triển của trẻ, mẹ có thể tham khảo tại đây nhé!
